De uitnodiging van de aanraking
Nooit
gedacht zo vrij te bewegen in een ruimte
Verstand op nul en gaan
Alles aan te voelen
Te ervaren
Mee te maken
Dat een ander het stuur kan overnemen
Om je zo volledig over te geven
Er van uit te gaan dat het wel goed komt
Jij laat mij niet vallen
Veilig en beschermd in de handen van de ander
En
het gemak waarmee je navigeert door de massa
Links
Rechts
En stop
Een kleine sensatie
Een signaal
Dat wordt ontvangen op dezelfde lijn
Een frequentie alleen tussen jou en mij
Meegaand en meetrekkend
Leidend en geleid worden
Wie
had gedacht te kunnen leiden
In dit onbekende domein
Zo ver te zijn gekomen
En te gaan
Geen gezeur
Geen gedoe
Gewoon gaan
En je ziet wel waar je terecht komt
Samen
op zoek naar de code
Welke combinatie werkt
Welke combinatie loopt vast
Hoe kraken we deze kluis
Hoe komen we in balans met elkaar
Constant
bezig
Met het lichaam
Voor het eerst
En niet met daarboven
Waar het al vol genoeg is
Alle gedachten die je zouden kunnen tegenhouden
Meteen zo naar beneden getrokken
Nieuwe manieren van vreemde mensen ontdekken ontdekt
Een hele frisse ervaring na zolang een en hetzelfde
Alleen op één punt contact en de rest volgt
Waar ik ga
Ga jij
Waar jij gaat ga ik
En al bots je tussendoor
Je vindt dan een manier op eruit te komen
Geen knoop is te lastig
Een vloeiende draai omhoog
En los
Los
Om weer vast te pakken
niet te grijpen
de dans en de kans die ontstaan tussen jou en mij
Dit fraaie gedicht schreef studente Merel van Gasteren (AKV St. Joost) naar aanleiding van de inspirerende bijeenkomsten van afgelopen week.
Dansnest
We begonnen maandagochtend in het theaterlokaal van de Haagse Hogeschool met een workshop van dansgezelschap Dansnest. Deze fijne Brabantse club ontwikkelde speciaal voor de zorg een programma getiteld Kort Contact. Kort Contact is enerzijds bedoeld voor zorgprofessionals en cliënten, waarbij de interactie tussen beiden benaderd wordt als een choreografie tussen twee dansers. Maar het kan ook worden ingezet voor zorgprofessionals onder elkaar: leiden, volgen, aanvoelen, wel of niet meebewegen zijn dan de kernelementen.
Speciaal voor deze ochtend in The Art of Caring maakte Dansnest een programma dat beide kanten goed wist te raken. Nadat iedere aanwezige een verse, negatieve zelftest had overhandigd, startten de vier dansers onder begeleiding van choreografe Neel Brans met een performance waarin via oogcontact, lichte aanrakingen, afstand en nabijheid tot studenten en docenten, de sfeer in de groep werd afgetast en zichtbaar gemaakt.



Vervolgens werden de studenten en de docenten (dat zijn Andries Hiskes en ikzelf) uitgenodigd om deel te nemen. In telkens wisselende duo’s werden voortdurende pogingen gedaan om via leiden, volgen en meebewegen met de ander tot dans te komen. Zo bewoog student met student, student met danser of met docent, docent met student, docent met danser en danser met student. Tussendoor werd gewisseld en werd de opdracht telkens wat aangepast.
Voelbare aarzeling in aanraken en in waarnemen van elkaars handen en huid, eigen en andere manieren van tasten gewaarworden, spanning die bij ieder ander individu weer anders is, verschilt, liever begeleiden dan leiden en dan weer liever volgen, ontspannener, losser, vertrouwend, ogen open ogen dicht, richting steeds minder verschil, onderscheid, vloeibare overgang, meer stromen, minder ik en ook minder jij of hij of zij, geen flauw idee eigenlijk nog wie wat doet, we doen maar wat maar wat doet dat ertoe…
Vrijwel woordeloos leerden we wat het betekent om in fysieke nabijheid van een ander mens te zijn, om aan te voelen en aan te raken, om een ander te mogen en te kunnen leiden en begeleiden, hoe dat de ene keer juist wel en de andere keer wat minder goed lukt, hoe subtiele nuances in kwetsbaarheid vooral door aanvoelen zichtbaar worden, hoe intiem dat soms kan zijn en hoe ieder telkens weer een eigen manier heeft om te volgen en om aangeraakt worden oké te vinden.
In deze mooie opstart van de lesweek hebben we even (de bijeenkomst duurde 3 uur) mogen voelen aan de diepgang en aan de rijke nuances die in samen bewegen, in dans, in zorgen als samen dansen besloten liggen. Even niet alleen die cognitie aanspreken, niet vanuit het hoofd en van hoofd tot hoofd communiceren en verder niets ervaren, maar met je hele lichaam aanwezig waarnemen wat wel.
We kijken allemaal erg uit naar de vervolgsessie van Dansnest, in januari!
Dinsdag
Voor de bijeenkomst van dinsdag hadden studenten allemaal een kunstwerk meegebracht om te laten zien en te bespreken. Via een tweeluik van Thierry de Coldier, muziek van Elvis Crespo, Juice WRLD, een gedicht van Hans Andreus, Arabische kaligrafie en dans van TEN X WINWIN leerden we elkaar beter kennen en kregen we een beter beeld wat voor de ander belangrijk is in het leven. Want als je samen naar kunst kijkt of luistert, kom je automatisch ook te spreken op levensvisies en overtuigingen, omdat die alles te maken hebben met hoe je naar de dingen kijkt, met hoe je waarneemt en met wat voor betekenis je daaraan geeft. De verschillen daarin zijn mooi en leerzaam, net als de overeenkomsten. Bijzonder om te zien hoe de studenten elkaar zo serieus nemen en geïnteresseerd zijn!
We sloten de lesweek af met een bespreking van de tekst Zorgesthetiek (Maassen & Van Uden, 2021), waarin onder andere de theoretische uitgangspunten en praktische doelstellingen van The Art of Caring worden uiteengezet.
Andere ervaringen van studenten:
Het leek te gaan van proberen te anticiperen naar in het moment opgaan. Dit gebeurde met name toen er op meer punten contact gemaakt kon worden. Hierdoor leken de deelnemers niet meer hun focus op een punt te kunnen behouden en daarmee voor een groot deel de anticiperende focus los te laten. Geen vast punt dwingt om vrijer te bewegen. Verder was opvallend dat een langzaam tempo meer gewaardeerd werd dan een snel tempo, wellicht omdat bij snelheid je je ineens weer heel erg gaat focussen en anticiperen op wat er gebeurt.
Wat leuk om gedanst te hebben met mensen die ik nog niet zo goed (of helemaal niet) ken. Dit gaf me de mogelijkheid om de persoon te op een andere manier te leren kennen. Daarnaast was het natuurlijk super gezellig!