Zorgesthetiek

over zorg, esthetiek & kunst

Leyden Academy lanceert De zorgesthetische werkplaats

Vandaag, op 31 januari 2023, kwam in Leiden voor het eerst het team van de zorgesthetische werkplaats bijeen. Het team bestaat – van rechts naar links op de foto – uit Sandra Schouten, Andries Hiskes, Ruchama Kramer, Lieke de Kock, Eveline Kiela en Tom Maassen. Marleen Dohmen ontbreekt op de foto. 

Wat gaan we doen?

In een tiental sessies gaan we dit jaar aan de slag met thema’s die in de zorg aan de orde van de dag zijn. Empathie bijvoorbeeld, is zo’n thema dat in de alledaagse zorg van wezenlijk belang is. Maar bestaande manieren om het daarover te hebben, zowel in opleiding als in werk, zijn toch vaak beperkend: hoe je empathie toont is waar het vaak over gaat. Via taal, beeld, dans en performance zal gezocht worden naar andere manieren om zoiets als empathie vorm te geven. Want hoe voel je empathie in je lichaam, hoe voelt geen empathie waar het wel zou horen, of zelfs antipathie, hoe ziet dat eruit en op welke manieren mag dat er zijn en kun je het erover hebben? Dat zijn vragen die eerder zelden worden gesteld. Iets vergelijkbaars geldt voor onderwerpen als verlangen, macht, seksualiteit, intimiteit, verlies, troost, geduld en schaamte. 

Kernbegrippen die voor ons horen bij een verdere uitwerking van deze thema’s zijn ‘waarneming’, ‘oordeel’, ‘lichamelijkheid’, ‘responsiviteit’ en ‘maken’. We gaan hierbij zoveel mogelijk vrij van bestaande normatieve kaders te werk, op zoek naar nieuwe woorden, beelden en uitingsvormen, naar een nieuwe invulling van die normativiteit. We willen dat samen met ouderen en zorgprofessionals (verpleegkundigen, verzorgenden en artsen) doen.

Werving

Binnenkort gaat de werving van deelnemers van start: ouderen en zorgprofessionals zijn van harte uitgenodigd om te reageren. De eerste bijeenkomsten zullen worden gepland vanaf midden maart. Daarover later meer. Maar uiteraard, als je interesse nu meteen al is gewekt, mag je als zorgprofessional, als oudere of als oudere zorgprofessional altijd contact opnemen met Tom Maassen via maassen@leydenacademy.nl. Een oudere is wat ons betreft een persoon die zich niet per se oud voelt, maar die zichzelf wel als oudere zou typeren.

En wat nog meer? Houtbewerking zeker…

Klopt, dat hebben we al eerder gedaan. Een werkplaats is natuurlijk geen werkplaats zonder werkbank, materialen en gereedschappen. Door samen te gaan houtbewerken onderzoeken we vormen van maken als manieren om te zorgen, en andersom. Want hoeveel liefde stopt een maker niet in zijn werk? En waar liefde is, is ook altijd zorg. En wat houdt dat werk niet allemaal in? De aarzelingen, indrukken, sensaties, emoties, keuzes en oordelen die in de maker omgaan zijn eenvoudigweg ontelbaar. En zoals er geen twee stukken hout hetzelfde zijn, zo werken ook geen twee mensen exact hetzelfde als ze houtbewerken. In iemands belichaamde manier van werken ligt veel waars besloten over het eigen in-de-wereld-zijn. Uiteraard zijn er regels, protocollen, tips en tricks voor het ambacht, net als in de zorg, maar de manieren waarop je jezelf tot het materiaal, tot de beschikbare gereedschappen en tot het maken verhoudt, die zijn altijd uniek. Vaak verschilt dit ook nog eens van moment tot moment. Houtbewerking wordt zo een vorm van zelfonderzoek, een onderzoek naar je eigen vakmanschap, professionaliteit en praktische wijsheid.

Ook voor de sessies Siderosofie, wat ‘de wijsheid van hout’ betekent, gaan we binnenkort werven. Nu al interesse? Laat het weten!